چند صباحی است که با هر بازیگر، نویسنده، کارگردان و حتی تولیدکننده صحبت می‌کنیم به یک طریقی از بی‌مسئولیتی در قبال تعهدات مالی و معنوی تهیه‌کنندگان و برخی مدیران صداوسیما گلایه دارند. یا به دستمزدهایشان نرسیده‌اند، یا به قشر و اقشار خاصی بیشتر توجه شده، یا نویسنده و تهیه‌کننده بر حسب توجه به یک عده و سن و سال فقط جوانان نقش‌های اصلی را برعهده دارند و خبری از پیشکسوتان کاربلد نیست. وقتی با جلیل فرجاد، حسین سحرخیز، رضا توکلی، احمد نجفی، فرهاد جم، مهران رجبی و حتی رضا درستکار(منتقد) و آرمان زرین‌کوب(تهیه‌کننده) صحبت می‌کردم دوباره بر این مشکلات و معضلات تأکید کردند. البته مقصر همه این مشکلات و عدم حمایت‌ها هم به صداوسیما برنمی‌گردد و بایستی یک تشکل، نهاد یا انجمن صنفی به صورت متمرکز این مشکلات و دغدغه‌ها را پیگیری کند. به تعبیر هنرمندان و فیلمسازان ما این نهاد صنفی بایستی مستقل از خانه سینما ویژه هنرمندان و عوامل تلویزیون تشکیل شود که واقعاً جای آن در سازمان صداوسیما خالی است.
به تعبیر "فرهاد جم" برای کارکنان سازمان صداوسیما، هنرمندان و تولیدکنندگان و برنامه‌سازان می‌تواند مأمن قابل اعتماد و دغدغه‌مندی باشد که به محض ایجاد مشکل یا معضلی، هنرمند، تولیدکننده و حتی عضو سازمان صداوسیما نداند به کجا باید مراجعه کند. این تشکل و یا انجمن می‌تواند راهگشای مناسبی برای مشکلات باشد و از طرفی یک ساماندهی و نظام‌مندی به مشاغل صداوسیما، برنامه‌سازان و هنرمندان رادیو و تلویزیون بدهد.
در ادامه مشروح این گپ و گفت‌ها را می‌خوانید:
احمد نجفی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون
نجفی: تولد صنف جدید راه چاره نیست
احمد نجفی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون که این روزها مشغول بازی در سریال تلویزیونی «نفوذ» یا همان «انقلاب دوم» جواد شمقدری است که به زودی آماده پخش از شبکه یک سیما می‌شود درباره صنف‌دار شدن رادیو و تلویزیون می‌گوید: ما یک اتحادیه و صنف سینما و تلویزیون داریم که به دلیل ناملایمتی‌هایی یک مسئولیتی در آن صنف داشتم و کار را واگذار کردم. اگر با ایجاد این نوع صنف‌ها قصد حمایت از هنرمندان و رفع مشکلات را داریم بسیار کار پسندیده و به جایی است اما خودمان هم می‌دانیم کسانی عضو چنین اصنافی می‌شوند که خیلی دغدغه حل مشکلات و حمایت از هنرمندان را ندارند.
وی افزود: صنف‌های فعالی که داریم را پویا و کارآمد کنیم بهتر از صنف تازه‌واردی است. همیشه در کلام، ایجاد صنف و تشکل کار خوبی بوده اما در مرحله عمل هیچ کار صنفی ندیده‌ایم. ما سال‌ها فریاد تبعیض را سر داده‌ایم که سرشاخه‌های اصلی آن به همین افراد خاص مسئول در این تشکل‌های صنفی است. همه مدعی سینمای برتر و اتفاقات خوب در تلویزیون هستند اما کاری نتوانسته‌اند یا نخواسته‌اند که انجام دهند و فقط به منافع شخصی خودشان توجه کرده‌اند.
نجفی هم در پایان گفته‌هایش به بی‌تعهدی برخی از برنامه‌سازان و تهیه‌کنندگان اشاره کرد که خودش هم هنوز نتوانسته بخش عمده‌ای از دستمزدهای گذشته‌اش را دریافت کند.
حسین سحرخیز بازیگر سینما و تلویزیون
سحرخیز: صنف می‌تواند جلوی حاکمیت سرمایه‌گذار بی‌تعهد را بگیرد
حسین سحرخیز بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون که بیشتر او را با نقش "هوشنگ" سریال «ریحانه» می‌شناسند این روزها کمتر از او در تلویزیون و سینما کاری می‌بینیم، گفت: حال و روز سینما و تلویزیون ما خوب نیست چون به حقوق هنرمندانش اهمیتی داده نمی‌شود. به نظرم اتفاق خوبی است یک صنف و تشکلی برای تلویزیون مستقل از خانه سینما تشکیل شود. شاید آن موقع جلوی حاکمیت برخی از سرمایه‌گذارهای بی‌تعهد بیگانه با هنر گرفته می‌شود. متأسفانه امروز می‌آیند مجموعه‌ای را می‌سازند و فقط صرف رسیدن به منافع خودشان، به هنرمند تلاشگر کار ضربه می‌زنند. ما هم به سراغ تلویزیون می‌رویم ولی به دلیل تعدد مشکلات کار به جایی نمی‌رسد. این تشکل هرچه سریع‌تر بوجود بیاید شاید جلوی این آسیب‌ها گرفته شود.
سحرخیز این روزها سریال تلویزیونی "رخنه" که ویژه نیروی انتظامی است را به پایان رسانده و قرار است در پروژه تلویزیونی دیگری جلوی دوربین قرار بگیرد.
جلیل فرجاد بازیگر سینما و تلویزیون
فرجاد: صنف باید به میدان بیاید و نگذارد نقش‌ها را بفروشند
جلیل فرجاد بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون که آخرین کار جدی او «فاخته» بود که در ماه رمضان سال ۹۳ روی آنتن شبکه دو سیما رفت اما این سال‌ها خیلی کمرنگ بوده یا نقش‌های کوتاه در تله فیلم‌ها به او واگذار شده است. گلایه‌ای که او از نویسندگان، تهیه‌کنندگان، کارگردانان و حتی مدیران گروه‌ها و برخی از مسئولین سازمان صداوسیما دارد که همه‌چیز رابطه‌ای شده است. او در این باره، می‌گوید: ما همان بازیگران دهه ۶۰ و ۷۰ هستیم که انگار همان روزها به درد تهیه‌کنندگان و رادیو و تلویزیون می‌خوردیم. وقتی پا به سن گذاشتیم نقش‌های غیرموثر و کوتاه‌شان را که نابازیگر هم می‌تواند بازی کند به ما می‌سپرند.
وی افزود: من فکر می‌کنم پایه همه این خانه‌نشین شدن‌های بازیگران پیشکسوت به نویسندگانی برگردد که انگار دیگر نمی‌خواهند کاراکتر محوری‌شان، من و امثال بنده باشند. چرا باید پیشکسوتان در حاشیه سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی امروز باشند؟ بخشی از این معضل به اتفاقات رابطه‌ای میان تهیه‌کننده، کارگردان و نویسنده هم برمی‌گردد. متأسفانه الان نقش‌ها روابطی تقسیم می‌شود و اگر بخواهیم به ما هم نقش بدهند باید با این تهیه‌کنندگان، کارگردانان و نویسندگان همراه شویم.
فرجاد با اشاره به نقش مهمانی‌ها و دورهمی‌ها، تأکید کرد: شنیده‌‌ام که نقش‌ها را می‌فروشند. بخشی از این خرید و فروش‌ها در برخی ارتباط‌ها و مهمانی‌ها اتفاق می‌افتد. امروز من و امثال بنده که روزگاری نقش‌های موثر و درجه یک سینما و تلویزیون را بازی می‌کردند در این نوع قالب‌ها به آثار نمایشی دعوت شوند. این‌ها کاربلدند و از روی قابلیت و شایسته‌سالاری باید برگزیده شوند نه برقراری ارتباط با تهیه‌کنندگان! شاید ایجاد این صنف‌ها بتواند جلوی منزوی کردن پیشکسوتان و کاربلدها را بگیرد. شاید این صنف جدید در تلویزیون بتواند کمک کند نقش‌ها با یک عدالتی تقسیم شوند.
جلیل فرجاد این روزها مشغول بازی در نمایش "لاله‌زار، هتل کاتوزیان" به کارگردانی حمید ابراهیمی است که در کنار اردلان شجاع‌کاوه، حسین مسافرآستانه، شهره قمر، احمد خاکی، فرج گل‌سفیدی، داود داداشی به نقش‌آفرینی می‌پردازد. این نمایش به تعبیر فرجاد، کاملاً ایرانی است و به اوایل سال ۱۳۳۰ دوره رضاخان برمی‌گردد و قرار است هفته آینده از تماشاخانه مهرگان روی صحنه برود.
رضا توکلی بازیگر سینما و تلویزیون
توکلی: صنف می‌تواند تعهد رفته را برگرداند
رضا توکلی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون که این روزها جلوی دوربین جواد افشار برای "گاندو" حاضر شده جزو کسانی است که بارها از بابت بی‌تعهدی برخی از تهیه‌کنندگان متضرر شده است. او درباره تشکیل صنف در تلویزیون، می‌گوید: ایجاد صنف در تلویزیون لازم است به شرط آنکه کسانی در رأس این صنف قرار بگیرند که مورد اعتماد هنرمندان باشند. واقعاً این روزها برایمان سخت است وقتی در پروژه‌ای قرار می‌گیریم و به یک باره بعد از اتمام کار، باید برای گرفتن حق و حقوق‌مان از این اتاق به آن اتاق برویم و آخر هم کسی جوابگوی ما نباشد. این معضلات و مشکلات شاید با تشکیل صنف در تلویزیون حل شود.
وی افزود: امروز برخی بی‌رویه می‌تازند و از چهره و موقعیت ما سوء استفاده می‌کنند. این تعهد را شاید یک صنف جدید مستقل از خانه سینما برگرداند تا هنرمندان و عوامل و دست‌اندرکاران پروژه‌های نمایشی بدون تنش و در آرامش به مردم خدمت کنند. واقعاً این تشکل و نهاد صنفی بایستی بوجود بیاید و کمک کند پیشکسوتانی که آثارشان تأثیرگذار بوده و برای مردم ماندگار است به کار برگردند. این اتفاق مستلزم تدوین قوانین و اساسنامه‌ای است که فقط یک عده‌ای نباشند و آن‌ها منافع و امیال خودشان را به سازمان صداوسیما تحمیل کنند.
رضا درستکار منتقد سینما و تلویزیون
درستکار: هنرمندان ما صنفی می‌خواهند که به آینده‌شان توجه کند
رضا درستکار منتقد سینما و تلویزیون درباره ایجاد یک تشکل و نهاد صنفی مستقل از خانه سینما، گفت: نکته‌ای که مغفول مانده توجه به سرمایه انسانی در حوزه فرهنگ و هنر به ویژه سینماست که برای آن هرگز کاری نکرده‌ایم. و این یک طلب بزرگ هنرمندان از دستگاه‌های سینمایی وزارت ارشاد، سازمان سینمایی، خانه سینما و حتی صداوسیماست. متأسفانه بعد از گذشت این همه سال هنوز مشکل بازنشستگی، بیمه برخی از هنرمندان و بی‌تعهدی سرمایه‌گذاران حل نشده است. امروز پیشکسوتان ما دیگر انرژی گذشته را ندارند که از این اتاق به آن اتاق بروند؛ در صورتیکه ما وظیفه داریم شرایط مناسب را فراهم کنیم. اتفاقی که برای همه هنرمندان کشورهای دیگر می‌افتد و حوزه عملی سینما و تلویزیون ما هم نیاز به این توسعه تسهیلاتی دارد.
وی افزود: باور کنید زیبا نیست که هنرمند پیشکسوت ما برای گرفتن دستمزد و حق و حقوق خودش به این شخص و آن شخص مراجعه کند و بگوید من مستأجر هستم، مشکل دارم. این مطالبه را ما باید به چه سازمان و نهادی انجام دهیم؟ اصلاً متولی اصلی فرهنگ و هنر ما به چه سازمانی برمی‌گردد؟ من فکر می‌کنم صداوسیما بایستی هرچه سریع‌تر یک صنف مستقل از خانه سینما تشکیل دهد و در جریان مشکلات هنرمندان دغدغه‌مند ما قرار بگیرند که واقعاً با این روند هیچ کار محتوایی ایده‌آلی به منصه اجرا نمی‌رسد. چون وقتی هنرمند ما درگیر مشکلات باشد توانی برای ارائه هنر ایده‌آل خود ندارد.
آرمان زرین‌کوب تهیه‌کننده سینما و تلویزیون- نفر وسط
زرین‌کوب: وزارت ارشاد فقط "خانه سینما" را می‌بیند!
آرمان زرین‌کوب تهیه‌کننده سینما و تلویزیون این روزها مشغول به سرانجام رساندن فصل سوم سریال «ستایش» است. او هم به جهت حضور در هیئت مدیره انجمن آیفیک موسسه صنفی که ضمن ارزیابی تولیدات ویدئویی اعم از سریال‌های تلویزیونی، نمایش خانگی، مستند، انیمیشن و تیزرهای تبلیغاتی، کانون‌های تهیه‌کنندگی، نویسندگی و حتی بازیگری برای حمایت و ارائه تسهیلات و خدمات، یک تجربه صنفی هم دارد گفت‌وگویی درباره راه‌اندازی نهاد یا تشکل صنفی تلویزیون گفت: به هر حال اگر تلویزیون هم صاحب صنف و تشکل خاص حمایت از هنرمندان بشود اتفاق مبارکی است. اما پیش از این یک موسسه‌ای تحت عنوان "آیفیک" تشکیل داده‌ایم که بنده هم عضو هیئت مدیره آن موسسه هستم.
وی افزود: "آیفیک" یک نهاد صنفی است که موسسات فیلمسازی دارای مجوز وزارت ارشاد را پوشش می‌دهد و در کنار ارزیابی آثار تلویزیونی، نمایش خانگی، انیمیشن، مستند و تیزرهای تبلیغاتی یک خدمات و تسهیلاتی را برای اجزای تولید و عوامل فیلم‌ها اعم از بازیگران و فیلمنامه‌نویسان و کارگردان و تصویربرداران و صدابرداران ارائه می‌دهیم.
زرین‌کوب تأکید کرد: تبلیغات یک مقداری ضعیف انجام شده تا ما را هم همچون "خانه سینما" بشناسند. تلویزیون به جای تشکیل صنف می‌تواند ما را تقویت کند. حمایت بیمه‌ای انجام می‌دهیم و هنرمندان مراجعه‌کننده به "آیفیک" را به صندوق حمایت از هنرمندان معرفی کرده‌ایم. یک کار دیگری که انجام دادیم به بی‌تعهدی تولیدکنندگان و مشکلات بازیگران و عوامل رسیدگی می‌کنیم. مشکل ما این است که آن نگاهی که وزارت ارشاد به خانه سینما دارد به "آیفیک" ندارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: وزارت ارشاد می‌تواند بخشی از حمایت‌هایش را به ما و انجمن‌های جدید هم داشته باشد. چه بسا ما خیلی جدی‌تر ورود کرده‌ایم و در جریان امور سینما، تلویزیون و نمایش خانگی قرار گرفته‌ایم. چرا که برای مجوز دادن و تأیید صلاحیت موسسات فیلمسازی، آثار نمایش خانگی هم نظرمان را به ارشاد اعلام کرده‌ایم اما این نظرات دیده نمی‌شود امیدواریم ارشاد محکم‌تر از این صنف و صنوف جدید دفاع کند و فقط خانه سینما را نبیند. واقعاً تلویزیون و نمایش خانگی هم نیاز به توجه دارند و همه هنر ما سینما نیست.
مهران رجبی بازیگر سینما و تلویزیون
رجبی: تلویزیون صنف‌دار شود نمی‌توانند انگ سفارشی بودن بزنند!
مهران رجبی بازیگر سینما و تلویزیون این روزها مشغول سریال تلویزیونی "۷۸ متر" کیانوش عیاری است که سال آینده روانه آنتن شبکه یک سیما می‌شود و در "سرخط" علی مسعودی هم نقش‌آفرینی می‌کند. او درباره ایجاد یک تشکل و نهاد صنفی در تلویزیون یک نظر متفاوت و جالبی دارد.
رجبی می‌گوید: من فکر می‌کنم هرچیزی که جنبه رقابتی ایجاد کند ما را به شکوفایی و بالندگی نزدیک می‌کند. صاحب صنف‌شدن تلویزیون می‌تواند هم اتفاق مبارکی برای صداوسیما باشد و هم میان دیگر اصناف خصوصاً خانه سینما یک رقابت در ارائه خدمات بهتر، حمایت و کارآفرینی ایجاد کند. از طرفی اتهام سفارشی بودن را از سینما و تلویزیون هم برطرف می‌کند. به واقع انگ رفتار سفارشی از تلویزیون و آثار سینمایی برداشته می‌شود. لذا من فکر می‌کنم این اتفاق، اتفاق مبارکی است.
فرهاد جم بازیگر سینما و تلویزیون
جم: صنف در تلویزیون لازم اما با حضور افراد کاربلد و هنرمند
فرهاد جم هم بعد از مدت‌ها کمرنگ شدن در تلویزیون و یک مدت اجرای موقت در آی‌فیلم با سریال «ستایش» و نقش متفاوت روحانی به تلویزیون برمی‌گردد. او درباره صنف تلویزیون، گفت: فکر می‌کنم بودش بهتر از نبودش است. اما ما همیشه در ایجاد تشکل و فعالیت صنفی مشکل داشته‌ایم و نتوانستیم اهداف موردنظر را محقق کنیم. در صورتیکه وجود چنین نهادهای صنفی می‌تواند به کارها اعتبار بدهد و هنرمندان می‌دانند مرجعی وجود دارد که نمی‌گذارد تخلف و بی‌تعهدی دامن سینما و تلویزیون را بگیرد.
وی افزود: فرهنگ و هنر ما همیشه در تشکیل صنف و کار صنفی دچار مشکل بوده، چون اصولاً یک کاربلدی و جدیتی در توسعه اتفاقات صنفی نبوده است. اگر افراد تشکیل‌دهنده و هسته مرکزی چنین اصنافی از افراد دغدغه‌مند و با سابقه هنر ما باشند حتماً به یک نتایج موردنظر خواهیم رسید. بنابراین تشکیل صنف در تلویزیون لازم اما با تدابیر سنجیده و حضور افراد کاربلد و هنرمند ما می‌تواند اتفاق خوبی را رقم بزند.
*تسنیم
ارسال نظر